Cancel, quit, boycott and remove WC Qatar 2022

Dear critical, politically and socially engaged football fans around the world,

My name is Hein Meurs and I come from the Netherlands. I have been campaigning for some time via social media and publications to make sure the Qatar 2022 World Cup is not held there. I have also made many pleas for this in the Dutch newspapers and on the news radio and I have especially called on (sports) journalists to make a plea for this. However, I think that the greatest chance of achieving this lies in having a world-famous (ex-) football player or football coach speak out against this World Cup. And if major sponsors stay away from Qatar. Given the current political and social climate, with a focus on racism and human rights, the chances of success here seem realistic, if it is constantly pointed out and published. This may no longer be possible for the Qatar World Cup, but we can prevent a repeat of this great injustice and scandal in the future.

But you, football fans/supporters, can also make your voice heard and, through your club, insist on the KNVB – or your own association – that a motion to boycott the Qatar World Cup is put to a vote. In Norway, in particular, advanced initiatives have already been taken in this area.

Some time ago we set up the Cancel World Cup Qatar 2022 committee to be able to campaign even broader and more targeted. This committee consists of sports historian Jurryt van de Vooren, ex-soccer blogger Teun Meurs and the present writer, football fanatic and descriptor Hein Meurs.

Would you like to help us with that, please fill out this form.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdIOrlNSE0KuZ25vTQhd9hKCM8cWSukJHbyqCQaWN_3hdVHUA/viewform

You can also read our plans and strategy on our website, as well as sign our petition. Even better is if you also recommend and distribute it within your network. This petition, together with those of Freek de Jonge, Tim Blank, Matthijs de Jong and the football magazine <em>Panenka </em>, has now been presented to the KNVB. All in all, it garnered 20,000 signatures. But still signing certainly contributes to more pressure and attention for the situation.

https://cancelqatar.nl/

We as football fans are emphatically not out to withhold a World Cup from football players and football supporters. We strive for the World Cup to be moved after all and nobody has to miss anything. If the Netherlands and the KNVB boycott the Qatar World Cup, this will be followed internationally and relocation can still be realised. We also make an urgent appeal to Dutch companies that trade in and with Qatar, and to major sponsors such as Coca Cola, Budweiser, Hyundai and Visa. Make a statement, stop funding and facilitating an event which, according to The Guardian, has already claimed more than 6,500 deaths, even as Qatar continues to dispute this number, and refuses to disclose about the causes of death and numbers.

Surely no company wants to be jointly responsible for that?! All over the world there are blogs, Facebook pages and Twitter accounts calling for action against this World Cup and petitions to be signed. All well-intentioned initiatives, but each less efficient and effective. Our call is therefore to join forces internationally to form a large, massive movement that can actually exert influence. With a much larger reach, so also much more chance of a big, well-known football name that will speak out. And that sponsors will change their mind and withdraw.

In the meantime we are also working on a book, Nooit Meer Qatar (No More Qatar), which can already be ordered. The plan is to present and release this on May 30. We also have a pleasant, but for for the Qatar World Cup unpleasant, surprise in store on this day. More information about this will follow. Obviously we realize that moving this World Cup after all is an almost unfeasible thing. But we look further. So that this can never happen again. Hence also ‘Never More Qatar’. Through this message and this call we hope for a much wider reach and worldwide cooperation, but also for useful tips, addresses, contacts and proposals to achieve this. Thank you in advance!

Hein Meurs

heinmeurs22@gmail.com
+31642728078
info@cancelqatar.nl
https://twitter.com/CancelQatar2022
https://www.facebook.com/CancelWKQatar2022

Mijn naam is Hein Meurs en ik kom uit Nederland. Ik voer al een tijdje campagne via sociale media en publicaties om ervoor te zorgen dat het WK Qatar 2022 daar niet wordt gehouden. Ik heb hiervoor ook menig pleidooi gehouden in de Nederlandse kranten en op de nieuwsradio en heb vooral (sport)journalisten opgeroepen om hier een pleidooi voor te houden. Toch denk ik dat de grootste kans om dit te bereiken erin is gelegen dat een wereldberoemde (ex-)voetballer of voetbalcoach die zich uitspreekt tegen dit WK. En als grote sponsors uit Qatar wegblijven. Gezien het huidige politieke en sociale klimaat, met een focus op racisme en mensenrechten, lijkt de kans op succes hierin realistisch, mits er constant op gewezen en over gepubliceerd wordt. Wellicht lukt dit niet meer voor het WK Qatar, maar kunnen we in de toekomst een herhaling van dit grote onrecht en schandaal voorkomen.

Maar ook jullie, voetballiefhebbers/supporters, kunnen je stem laten horen en er, via je club, bij de KNVB – of jouw eigen bond – op aandringen dat een motie om het WK Qatar te boycotten in stemming wordt gebracht. Met name in Noorwegen zijn op dat gebied al vergevorderde initiatieven genomen.

Alweer enige tijd geleden hebben we het comité Cancel WK Qatar 2022 opgericht om nóg breder en doelgerichter campagne te kunnen voeren. Dit comité bestaat uit sporthistoricus Jurryt van de Vooren, ex-voetbalblogger Teun Meurs en schrijver dezes, voetbalfanaat en -beschrijver Hein Meurs.

Wilt u ons daarbij helpen, vul dan dit formulier in.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdIOrlNSE0KuZ25vTQhd9hKCM8cWSukJHbyqCQaWN_3hdVHUA/viewform

Je kunt ook op onze website onze plannen en strategie lezen en bovendien nog onze petitie tekenen. Nóg mooier is als je hem ook binnen je netwerk gaat aanbevelen en verspreiden. Deze petitie is inmiddels, tezamen met die van Freek de Jonge, Tim Blank, Matthijs de Jong en het voetbalblad Panenka aan de KNVB worden aangeboden. Het leverde alles bijeen 20.000 handtekeningen op. Maar alsnog tekenen draagt zeker bij tot meer druk op en aandacht voor de situatie.

https://cancelqatar.nl/

Wij als voetballiefhebbers zijn er nadrukkelijk niet op uit om voetballers en voetbalsupporters een WK te onthouden. Wij streven ernaar dat het WK alsnog wordt verplaatst en niemand iets hoeft te missen. Als Nederland en de KNVB het WK Qatar boycotten, zal dat internationaal navolging krijgen en kan verplaatsing alsnog gerealiseerd worden. Tevens doen wij een klemmend beroep op Nederlandse bedrijven die handel drijven in en met Qatar, en op de grote sponsors als Coca Cola, Budweiser, Hyundai en Visa. Maak een statement, stop met het financieren en faciliteren van een evenement dat volgens The Guardian nu al meer dan 6500 dodelijke slachtoffers zou hebben geëist, ook al blijft Qatar dit aantal betwisten, en weigert het openheid van zaken te geven over de doodsoorzaken en aantallen.

Daar wil toch geen bedrijf medeverantwoordelijk voor zijn?! Over de hele wereld zijn er blogs, Facebookpagina’s en Twitteraccounts waarin wordt opgeroepen tot actie tegen dit WK en zijn er petities die kunnen worden ondertekend. Allemaal goedbedoelde initiatieven, maar ieder voor zich minder efficiënt en effectief. Onze oproep is dan ook om internationaal de krachten te bundelen en daarmee een grote, massale beweging te vormen die daadwerkelijk invloed kan uitoefenen. Met een veel groter bereik, dus ook veel meer kans op een grote, bekende voetbalnaam, die zich uit gaat spreken. En dat sponsors zich gaan bedenken en zich terug gaan trekken.

Ondertussen zijn we ook bezig met een boek, Nooit Meer Qatar, dat nu reeds te bestellen is. Het plan is om dit op 30 mei a.s. te presenteren en uit te brengen. Ook hebben wij op deze dag nog een aangename, maar voor het WK Qatar onaangename, verrassing in petto. Nader bericht hierover volgt.

Uiteraard beseffen wij dat een alsnog verplaatsing van dit WK een schier onhaalbare zaak is. Maar wij kijken verder. Opdat dit nooit meer kan en mag gebeuren. Vandaar ook ‘Nooit Meer Qatar’.

Middels dit bericht en deze oproep hopen wij op een veel groter bereik en wereldwijde samenwerking, maar ook op handige tips, adressen, contacten en voorstellen om dit te bereiken. Bij voorbaat dank!

Hein Meurs

heinmeurs22@gmail.com
info@cancelqatar.nl
+31642728078
https://twitter.com/CancelQatar2022
https://www.facebook.com/CancelWKQatar2022

WK Qatar-schotschrift

Dit wordt een relaas op hoge poten. Want, ik ben getergd. Door het WK Qatar. Eerst en vooral door de FIFA, Qatar, andere voetbalbonden, sponsors, (media)bedrijven, natuurlijk. Maar dat was ik al veel langer, die getergdheid heb ik inmiddels geïncorporeerd. Als een tweede natuur.

Maar nu is het een andersoortige emotie. Het betreft niet meer alleen de bijna vanzelfsprekende woede over voornoemde usual suspects. Nee, mijn getergdheid geldt nu geledingen en personen, die ik doorgaans niet tot mijn opponenten reken(de). Maar dit gecreëerde monster fungeert in heel wat voorheen stabiele en harmonieuze groeperingen als een splijtzwam. Het heeft een giftige uitwerking op vrijwel iedereen die (zich) op een of andere bij het voetbal betrokken is of voelt.

Hetzelfde patroon, dezelfde dynamiek als bij corona. Aan de ene kant zij die zich verantwoordelijk en gedisciplineerd opstellen, aan de overkant de onverantwoorde ontkenners, ook wel wappies genoemd. En daartussenin de rekkelijken, de weifelaars, de wegvluchters, de standpuntvermijders (want dan kun je alle kanten op). Ook toen – en nog steeds – frictie in gezinnen, families, vriendengroepen, het sociale verkeer. Tot hoogoplopende ruzie, zelfs scheiding toe. Corona als uitvergroting van sluimerende conflicten, verschillende karakters en levensvisies.

Ik bespeur nu dus, in min of meer relatieve zin, dezelfde ongemakkelijkheid, zelfs explosiviteit rondom het WK Qatar. Jarenlang sudderde dat onder de oppervlakte, werd dat toegedekt door het bij velen aanwezige gebrek aan urgentie. We zien het wel; het zal zo’n vaart niet lopen. Of volstrekte onverschilligheid. Terwijl een enkeling,  zoals mijn medestrijders en ik, er al veel eerder (maar volgens weer anderen toch veel te laat) mee bezig waren, als roependen in de woestijn(..) ertegen ageerden en ons erin verdiepten. Waarmee ik dus, want dit is op persoonlijke titel, qua kennis en betrokkenheid een voorsprong opbouwde in vergelijking met vele anderen; ook met  degenen die eveneens gevoelsmatig al meteen tegen dit WK waren.

En wanneer je ergens een voorsprong op hebt, dan liggen ergernis en ongeduld op de loer. Ergernis over onwetendheid, ongeduld over traagheid van begrip, irritatie over onbenulligheid en onverschilligheid. Maar vooral getergdheid dus. Over het feit dat men überhaupt dit perverse WK een blik waardig gunt. Over al die kutsmoesjes, drogredenen, schaamlappen om zich ogenschijnlijk plausibele alibi’s te verschaffen om toch te kijken. Ook van door mij als zielsverwant beschouwde en gelijkgestemd veronderstelde personen. Die erbovenop zitten om jou te betrappen op selectiviteit of inconsequentie. Daarmee pogend om zichzelf een minder kutgevoel te geven omdat ze het wel volgen? Zie je wel, zijn vlees is ook zwak.

Of van personen zoals (sport)journalisten, columnisten en opiniemakers, die ik altijd (en merendeels nog steeds) hoogachtte en waardeerde. Die op een kinderachtige, gefrustreerde en slappe manier reageren als ze geconfronteerd worden met hun ongemak, selectiviteit en zwaktebod. Door mijn hardnekkige, maar altijd onderbouwde en hoogstens – toegegeven – prikkelende, plagende twittergedrag als ‘notoir gezeur en gedram’ af te doen, slapper nog: mij te negeren en dus buitenspel te zetten om te reageren of te discussiëren.

Maar sorry, KNVB, spelers, coach en journalisten: jullie zijn er wel. En ook al zijn er legio, ook Nederlandse, bedrijven die al veel langer dik en dubieus geld verdienen in Qatar, niemand heeft jullie gedwongen om mee te spelen in het corrupte, misdadige en mensonterende spel dat de FIFA en Qatar hebben georganiseerd. Jullie hebben er doelbewust voor gekozen om het vuile spel mee te spelen. Want ‘we willen wereldkampioen worden’ en ‘wij zijn journalisten en geen activisten’. Ook al zit de een meer midden in het spel dan de ander, je maakt er hoe dan ook onderdeel van uit. Want danst naar de pijpen van de FIFA en Qatar. Zij bepalen de regels, dus hoe het spel gespeeld moet worden. Ook als jullie jezelf en ons willen wijsmaken dat jullie ‘maatschappelijk bewust deelnemen’. Of neutraal en objectief blijven. Maak dat de kat maar wijs!

Ik begrijp heel goed hoe vervelend het is om steeds maar weer te worden geconfronteerd met je ongemak, vlucht- en vermijdgedrag. Wie alsmaar met zijn neus op de feiten wordt gedrukt in en vanwege een situatie die eigenlijk niet had mogen bestaan en die hem of haar eigenlijk in bijna alle opzichten tegenstaat, die wordt prikkelbaar en narrig. En wil van dat eeuwige gezeur af zijn. Want weet het zelf ook maar al te goed

En dan die als wortelboer, sjeik of tietenman uitgedoste malloten, die dit gedrocht gebruiken om iets te vieren en iets na te jagen wat ze ‘hun hele leven al hebben gedaan’! Waarvan een aantal ook nog eens gesponsord, maar wel tot positiviteit en melding van negativiteit gedwongen. Maar ach, sponsorfeestoranjesupporters zijn altijd al hoogst irritant geweest en hebben helemaal niks met het echte voetbal. Dat is dus niets nieuws.

Maar wat wel nieuw is, zijn de wanhopige, maar opzichtige bochten waarin de media in de algemene zin des woords zich wringen. Kranten die hun verdienmodel maskeren met hun ‘ter plekke verslag moeten doen’- en ‘we moeten nieuws brengen’-plicht. En hun verslag doen van dit omstreden WK in Qatar zelf proberen wit te wassen met journalisten die geëngageerde artikelen schrijven. Tv-zenders, die het uitzenden van het WK en het in Qatar aanwezig zijn, proberen te compenseren met kritische items. Als we ons maar ook kritisch en betrokken tonen, dan is ons handelen gelegitimeerd. Het lijkt me alleen zó frustrerend voor de journalisten, die in Qatar wel degelijk moeite doen om door de façade heen te prikken en met relevante verhalen komen, om toch als een soort schaamlap te fungeren.

Ook de talkshows larderen vrolijke, sportieve beelden van het WK en ‘voetbalsupportersfeesten’ met het toch ook enigszins ‘ter discussie stellen’ ervan. Maar, dixit Beau, ‘we hebben het nu onderhand wel gehad met die statements’. We weten het nu wel over die arbeidsmigranten en mensenrechten. En er zijn toch ook allerlei fondsen opgericht om ze te compenseren? En jij hebt vast ook al gedoneerd om met een iets gesuster geweten voor de buis te zitten.

Ik begrijp wel wat Beau zegt, maar niet wat-ie bedoelt. Hij wil het gewoon over een voetbalfeest hebben. Ja, van dat hemeltergende geneuzel over OneLove-bandjes, speldenprikjes of andere min of meer loze en onzinnige gebaren/statements word ook ik onpasselijk. Vooral omdat het de aandacht moet wegnemen van het enorme leed, de grote tragedie. Vrijwel niemand heeft het nog over de erbarmelijke arbeidsomstandigheden, de gevallen slachtoffers, hun nabestaanden, de mensenrechtenschendingen. Het gaat alleen nog maar over wel of niet kijken, de kutsmoesjes die daar bij en mee komen kijken, de voornoemde gratuite statements, het tenenkrommende gedraai van de KNVB. Waarvan hier een proeve. We zeggen al jaren dat we het zo erg vinden en dat het WK nooit in Qatar had mogen plaatsvinden. Maar ja, het is er nu eenmaal toch, dus waarom zouden we er ons nog druk over maken en niet naar kijken?

Neem het zo misplaatst genoemde ‘Ons Oranje’ en hun coach, gesouffleerd door de KNVB. Door velen, inclusief en vooral sportjournalisten, vrijgesproken van medeverantwoordelijkheid voor het WK Qatar en een statement daarover. ‘Het is niet hun schuld dat het WK daar is’; ‘het zijn voetballers, geen politici’; ‘de meesten waren pas een jaar of 12 toen het werd toegewezen’. Ja, natuurlijk. De hoofdschuldigen van deze voetbal- én humanitaire ramp vermeldde ik al in de eerste alinea. Maar de heren voetballers hebben wel degelijk ook een rol en verantwoordelijkheid hierin, al is het alleen maar omdat ze er grof (bewezen corrupt) geld aan verdienen. Dus hou nou toch eens op met die arme jongens als ontoerekeningsvatbaar te verklaren en wees niet zo bang dat je dadelijk misschien geen interview meer krijgt. Je bent toch een onafhankelijke (sport)journalist?!   

De coach: ‘We willen (lees: ik wil) wereldkampioen worden, en daar moet de focus op’. Dus zagen we een nietszeggend statement en een volledig voorgekookte en geregisseerde ontmoeting met door Qatar geselecteerde ‘arbeidsmigranten’. Die door Louis evenwel gretig werd aangegrepen om daarmee een punt te zetten achter dat gedoe met mensenrechten.

Als er één persoon is waarin ik hevig teleurgesteld ben, dan is het wel Van Gaal. Zijn charmeoffensief en persconferences ten spijt, of misschien wel zelfs mede daardoor. Die echter met orgastische gretigheid, dus vrijwel geheel kritiekloos, door de media en het journaille worden geïnhaleerd. De zelfverklaarde strenge doch rechtvaardige Van Gaal, die zo hoog opgeeft van normen en waarden.

Nog niet zo lang geleden maakt ik hem mee bij een activiteit in het kader van voetbaloorlogslachtoffers. De geringe empathie die hij toen toonde met deze slachtoffers was stuitend. ‘We moeten niet stilstaan bij het verleden, ik ben alleen maar bezig met de toekomst’, en de veelbetekenende uitsmijter: ‘Het gaat pas leven als het dichtbij je staat, als je zo iemand kent.’ Toen werd mij duidelijk waarom Van Gaal met Oranje naar Qatar wilde gaan. Omdat hij zich onsterfelijk wil maken – in zijn zoveelste ijdele poging om qua populariteit Cruijff te passeren – en omdat normen en waarden voor hem dus veel minder belangrijk zijn als ze van toepassing zijn op een ver-van-mijn-bedshow. Maar niemand die hem hiermee confronteert.

Want men moet niet alleen Leven met, maar ook van Louis. En men wil vooral niet in de ‘Valentijn Driessen-positie’ terechtkomen en dus stelselmatig door de o zo markante persoonlijkheid worden gekleineerd en geschoffeerd. Ook al gebeurt dit vermoedelijk op een soortgelijke wijze als waarvoor de voorheen eveneens aanbeden Matthijs van Nieuwkerk thans tot personage non grata is verklaard.

In mijn rol van actievoerder tegen het WK Qatar heb ik meermaals betoogd dat (sport)journalisten best een meer kritische en activistische rol zouden mogen spelen in het verzet tegen dit ook door vrijwel iedereen van hun beroepsgroep onrechtmatig bevonden WK. Met Willem Vissers van de Volkskrant en Sjoerd Mossou van het AD had ik hierover al een paar jaar geleden een discussie op Radio 1. Willem zei toen nog steeds dat hij niet zou gaan, zoals eerder aangekondigd. Al was hij zwaar teleurgesteld in de nagenoeg geheel afwezige steun en instemming die hij toen daarvoor kreeg. Sjoerd zei wel te gaan en benadrukte dat hij journalist was en geen activist. Mijn stelling was (en is) dat aan dit WK wekelijk alles fout is en dat iedereen het daarom zou moeten boycotten. Ook om zoveel als mogelijk te voorkomen dat de FIFA en Qatar het als een succes kunnen claimen en vieren. Het sportieve (wedstrijd)verslag ervan kan best vanuit thuis worden gedaan en als je er toch journalisten naartoe stuurt, dan om onderzoek te doen achter de schermen en de façade.

Niet lang hierna kondigde Willem aan dat hij toch naar Qatar zou gaan. ‘Noem me maar een slappe zak, maar ik heb een journalistieke taak en moet ter plekke aanwezig zijn.’ Zich daarmee scharend achter het standpunt van zijn werkgever. Nu ben ik wel de laatste om Willem een ‘slappe zak’ te noemen, al is het maar omdat ik hem als journalist en als mens zeer waardeer. En dat geldt eveneens voor Sjoerd. Ik durf ook wel te stellen dat dit wederzijds was. Waar echter mijn getergdheid en teleurstelling in zitten, zijn de argumenten en jij-bakken die beiden de laatste tijd erbij slepen om enerzijds hun eigen besluit om in Qatar te zijn enigszins te legitimeren. En in het tegelijkertijd ‘ons’, fervente WK Qatar-tegenstanders, te proberen te betrappen op inconsequenties en ‘eenzijdig, notoir gedram’ te verwijten. En dan ook nog de Twitter-‘sanctie’ ontvolgen of negeren toepassen. ‘Dus jij kijkt wel naar PSG of Man United?’ ‘6500 doden is een frame’; ‘in grote delen van de wereld zijn ze helemaal niet bezig met waar jullie kritiek op hebben’; ‘dat mogen jullie ook weleens beseffen’; ‘jullie zijn veel te laat begonnen’; ‘denk jij vanaf de bank thuis het beter te weten dan een professor?’

Soms leek het alsof de strategie van de KNVB en de FIFA, plus de door hen geclaimde verbeteringen in Qatar dankbaar werden aangegrepen om het bijwonen van het WK en zichzelf een alibi te verschaffen. Natuurlijk, ook journalisten zijn net mensen. Net als ‘wij’ zoeken zij naar bevestiging en legitimering van (in)genomen standpunten en besluiten. Het ongemak dat zij onmiskenbaar ervaren, moet toch op een of andere wijze een weg naar buiten vinden. Bovendien ziet de wereld er heel anders uit als je daar bent en er nauwelijks ruimte of gelegenheid is om afstand te nemen.

Dus, heren, niet zozeer de zak – in spreekwoordelijke zin nochtans – is slap, maar wel het verweer dat jullie in stelling hebben gebracht. Waarom niet je knopen geteld, gewoon verslag gedaan en doen van wat er gebeurt en al dat andere achterwege gelaten? Het komt zo geforceerd, defensief, haast kleinzielig over. Zo ken ik jullie ook niet. Maar jammer genoeg is het kennelijk wel iets wat dit WK Qatar teweegbrengt. Ik ben normaal gesproken heel erg van het nuanceren en relativeren en mag ook graag ironiseren, soms ridiculiseren. Maar aan dit geperverteerde WK is niks normaal. Het is door en door fout. Punt! Daar valt helemaal niets over te nuanceren of te relativeren. Wel nodigt de krampachtige omgang van menigeen hiermee heel erg uit om te ironiseren en te ridiculiseren. Ook daarom: NOOIT MEER QATAR!!

Qatar World Cup: the value and effect of statements

It will be a much-discussed and eventful year for the sports world. Because what motivates a sports association to hold the Games of Fraternization in China and to assign a party like a World Cup to Qatar? It goes without saying that these events are dubious and controversial. In addition to these two major sports events, there are also several sports events in questionable countries in terms of human rights this year. And yes, this does not always go smoothly here and in several other countries, but in the vast majority of them you can at least say and write that down.

2022 is already being called the year of sports washing. The practice of using major, prestigious, international sport to enhance reputation by organizing and/or sponsoring competitions and tournaments. The Middle East is currently working energetically, but China and (Belarus) Russia in particular have also more than ‘earned’ their spurs in this.

In this much-discussed, evenful year, everyone’s motivations will be measured against the moral bar. However dubious this development may be, it will not pass us by unnoticed. In spite of – or because of? – this prominent “sportwashing” year, the mind and reason are undeniably tilting. The protest sounds are getting louder and more frequent. And are an issue in themselves.

The various (false) arguments to legitimize a visit to *1 – or at least watch – the Qatar World Cup are almost inexhaustible. But I am now mainly concerned with the value and effect of statements from authorities, associations and (former) players who go there anyway. Obviously opinions differ, even within our action committee, Cancel Qatar 2022. My fellow committee members count their blessings, because: every statement is one, and: you can also do nothing at all. Personally, I experience the gratuitous nature of these kinds of statements and my instinctive reaction is: if you think it’s so bad, stay away from it, that’s the next step.

But it’s easy for me to talk from my lazy chair, I’ve often been reproached. Because I cannot become world champion, it is not my profession to go there and of course I can never really know for sure whether the situation in terms of human rights and working conditions has not improved, or will still be, thanks to this World Cup. Or that conversely, a massive boycott, or rather displacement, will lead to improvements. No one knows for sure and reasons according to their own situation, perspective and involvement. Yet many football supporters and followers agree: this World Cup should never have been assigned to Qatar and it really shouldn’t take place there.*2 Unfortunately, in many cases a but…

Either way, don’t let anyone stop you from having your say on these issues. If you’re going to go or see it anyway, so be it. But if you feel something isn’t right, throw it out. No matter how crookedly reasoned, your feeling speaks. If 2022 does indeed become the much-discussed, ultimate ‘sportswashing’ year, then in retrospect it may well be the year in which the commercially overloaded ship has turned the tide. The counter-movement is unstoppable.

########################

*1. Eindhovens Dagblad, author Hein Meurs
World Cup football is not allowed to be played in Qatar; but there is an arsenal of excuses to do it anyway

– Qatar World Cup? When you ask more or less sane people about it, the answer is almost invariably: ‘No, this should never have been awarded to Qatar, it should never have been played there’ –

If all these people, everywhere in the world, would support their opinion by loudly protesting against it and also ignore everything that is happening in the context of this World Cup, Qatar would have lost it long ago. That could be even now. But if you then ask them to translate this into action, we see an almost automatic, classic reflex. The arsenal of explanations and excuses to tolerate it and then go there or look at it, now that we are almost there, is almost inexhaustible.
There’s something wrong everywhere

An anthology. Why are you (..) only bringing this up now, now it is too late / Human rights organizations are also against a boycott / There is something wrong everywhere, even here in the Netherlands / It is not up to me or us, but to (politics, unions, media companies, in short:) others to do something / If we don’t go, the dead will fall for nothing, relatives miss out on benefits and the accommodations are built for nothing / We are not responsible for bribery (but benefit from it, HM) / It’s too complicated and intertwined with modern football.

• Players, coaches: we have to focus on the World Cup, because they are footballers, not activists or politicians. In addition, the Netherlands also trades with Qatar. And we make a statement, right? Well then!

• Football Associations: Our presence puts pressure on Qatar to make improvements. Thanks to us, some improvements have already been made. And we have made sure that there is a human rights passage in future World Cup bids.

• Government, politics: it is primarily up to football itself to do something about this. Of course we say that Qatar should pay attention to human rights, but keep the dialogue open. Because we have to think about our trade relations

• Media: We are reporters, not activists. It goes on anyway, we can do no more than write how pernicious it is and follow it critically there. But don’t bother players with it, they aren’t responsible for it. And are you protesters yourself consistent?

• Human rights organisations: improvements have been made thanks to our strategy (keep going, exert pressure), but much remains to be done. But if everyone leaves Qatar, nothing will happen. The World Cup is necessary to achieve our goals.
  We are supporters, not activists

• Supporters, viewers at home, other consumers: we are football supporters, not activists. We are just spectators, that doesn’t bother anyone else. Why does the sport, our football, have to lead the way in this? If we do not look, the dead will not come to life and human rights will not benefit either.

Whatever. Be honest and just admit that you don’t want to miss it. For there is no acceptable, plausible, legitimate reason for wanting anything to do with an event that directly killed thousands of people and was proven corrupt and bribed.

Eindhoven resident Hein Meurs is actively involved in opposing the World Cup, including through the Cancel Qatar 2022 Committee and @CancelQatar2022 (twitter).

*2. De Volkskrant, author Teun van de Keuken
Such a World Cup in Qatar is not fun for anyone. Not even for sports journalists. Do you want to write nice lyrical pieces about Memphis, squeezing and gegenpressing, do you want to swoon over the smell of freshly cut grass, compare the Dutch school of Cruijff with the Dutch school of Rembrandt and football with ballet (that covert Nureyev always comes into play? ), you suddenly have to start thinking and writing about human rights violations. That’s not fun at all! If you found that interesting, you would have become a foreign correspondent. Anyway, if you go with blinders on and just write about the game, everyone will think you’re a numb and otherworldly sports fan. So you promise to take a good look around the home front. If you see anything suspicious, you will report it. You’re even starting to get some fun with it. You are even more important now!

Our own Willem Vissers has already taken a closer look in Qatar. He beats the Arab Cup and looks ahead to the World Cup. What about human rights? In his first contribution, Willem has found a journalist and professor who is not so impressed by all the fuss. This James Dorsey puts things into perspective in a fun way. Did Qatar get the World Cup only through corruption? Ach: “What we don’t always understand in the rest of the world is that the culture of doing business in Fifa and in the Gulf region is similar.” Right: twice corrupt is not corrupt. Dorsey actually sees a problem with communication: “When Qatar won the election, they thought that everyone would be in favor of that World Cup from that moment on. They were unprepared for endless stories about corruption and workers’ rights, when everything has been going on there for years.”

Very sorry about that communication. If they had been prepared, they could have told a better story. That they have been violating human rights for years and that people are always dying in construction. Such are the local customs. Also calling on homosexual fans not to show their sexual orientation and arresting journalists who are too curious (want to do their job) is apparently cozy folklore. It is easy to guess that Dorsey is not in favor of a boycott: “If they take Qatar away from the World Cup, the consequences will be far greater than a boycott is worth.”

Vissers loves football very much. If there is a World Cup, he wants to go there. Understandable. Therefore, he will (consciously or unconsciously) seize anything that argues against a boycott. You can’t do a football reporter to write stuff like this. You should leave that to a correspondent or investigative journalist.

Anyway: the World Cup has gone to Qatar thanks to corruption. It is held in winter because it is too hot there in summer. The construction of the stadiums for the World Cup killed 6,500 and although the Qatari promised to get better, 50 construction workers died last year, according to the International Labor Organization (ILO). Journalists cannot do their work freely and homosexuals must keep a low profile. Whoever cheers at a goal will have blood on his kicks. You can’t hold a World Cup in a place like that. The tournament must be moved. That and nothing else should be the commitment of the KNVB and other football associations. It’s still possible.

WK Qatar: de waarde en het effect van statements

Het wordt letterlijk en figuurlijk een veelbewogen jaar voor de sportwereld. Want wat beweegt een sportbond om de Spelen der Verbroedering in China te houden en om een feest als een WK voetbal aan Qatar toe te wijzen? Het hoeft verder geen betoog dat deze evenementen dubieus en omstreden zijn. Behalve deze twee grote sportmanifestaties zijn er dit jaar ook nog diverse sportevenementen in twijfelachtige landen qua mensenrechten. En ja, ook in Nederland gaat dit niet altijd even soepel, maar hier mag je dat tenminste nog gewoon zeggen en opschrijven.

2022 wordt nu al het jaar van de sportswashing genoemd. De praktijk waarbij grote, prestigieuze, internationale sport wordt gebruikt om de reputatie te verbeteren door wedstrijden en toernooien te organiseren en/of te sponsoren. Het Midden-Oosten is momenteel voortvarend bezig, maar met name China en (Wit-)Rusland hebben eveneens hierin hun sporen ruimschoots ‘verdiend’.

In dit veelbewogen jaar zullen eenieders beweegredenen langs de morele lat worden gelegd. Hoe dubieus deze ontwikkeling ook is, het zal niet ongemerkt aan ons voorbijgaan. In weerwil van – of juist vanwege? – dit prominente ‘sportwashing’-jaar, zijn het gevoel en verstand onmiskenbaar aan het kantelen. De protestgeluiden worden steeds luider en frequenter. En  vormen een kwestie op zichzelf.

De uiteenlopende (drog)redeneringen ter legitimering van een bezoek aan – of het toch kijken naar – het WK Qatar, zijn schier onuitputtelijk. Maar mij houdt nu vooral bezig wat de waarde en het effect zijn van statements van instanties, bonden en (oud-)spelers die er sowieso naartoe gaan. Als vanzelfsprekend verschillen de meningen daarover, zelfs binnen ons actiecomité, Cancel Qatar 2022. Mijn medecomitéleden tellen hun zegeningen, want: elk statement is er één, en: je kunt ook helemaal niks doen. Ikzelf ervaar toch meer het gratuite van dit soort statements en denk daarbij al snel: als je het zo erg vindt, blijf er dan weg, dát tikt pas aan.

Maar ik heb makkelijk praten vanuit mijn luie stoel, is me al vaak verweten. Want ik kan niet wereldkampioen worden, het is niet mijn vak om ernaartoe te gaan en ik kan natuurlijk nooit echt zeker weten of de situatie qua mensenrechten en arbeidsomstandigheden er niet beter op zijn geworden, of nog worden, dankzij dit WK. Of dat omgekeerd juist een massale boycot, of liever nog verplaatsing, tot verbeteringen zal leiden. Niemand weet het zeker en redeneert al naargelang zijn eigen situatie, perspectief en betrokkenheid. Toch zijn heel veel voetbalsupporters en –volgers het erover eens: dit WK had nooit aan Qatar mogen worden toegewezen en het zou daar eigenlijk niet mogen plaatsvinden. Helaas volgt dan in veel gevallen een maar…

Hoe dan ook, laat niemand zich ervan weerhouden om zijn of haar zegje te doen over deze kwesties. Als je er toch naartoe gaat of ernaar gaat kijken, het zij zo. Maar voel je dat er iets niet klopt, gooi het eruit. Hoe krom geredeneerd ook, je gevoel spréékt. Als 2022 inderdaad het veelbewogen, ultieme ’sportswashing’-jaar wordt, dan zal het achteraf ook best eens het jaar kunnen zijn waarin de wal het commercieel overbeladen schip heeft gekeerd. De tegenbeweging valt niet meer te stoppen.

WK Qatar: Journalisten, trek aan de bel!

Om mijn ambitieuze doel te bereiken dat het WK Qatar niet doorgaat, dan wel massaal wordt vermeden, heb ik daarin de journalistiek een cruciale rol toegeschreven. Mijn ‘kruistocht’ is serieuze vormen aan gaan nemen nadat ik met een opinie in het AD de journalisten had opgeroepen zich kritischer op te stellen ten opzichte van dit WK. Dat resulteerde ook nog in een radiodiscussie met twee sportjournalisten van landelijke kranten. Een daarvan twijfelde toen nog of hij zou gaan – nu niet meer – maar hun voornaamste verweer was toch: wij zijn verslaggevers, geen activisten. Mijn reactie daarop was dat er vele gradaties zitten tussen ergens verslag van doen en activisme.

Naarmate mijn protesten en aanklachten tegen het WK Qatar toenemen – en ik daarin ook regelmatig de benadering van ‘onze’ sportpers betrek – nemen echter ook de getergde reacties toe, ook van sportjournalisten en -columnisten zelf. Mij wordt gedram, kortzichtigheid, eenzijdigheid en inconsequentie verweten. Eigenzinnige, kritische personen kunnen zelf doorgaans minder goed tegen kritiek en ik ben daar geen uitzondering op. Zonder mezelf een journalist te durven noemen.

Maar neem de steevast aangehaalde motivering om het WK Qatar niet te boycotten: wij zijn verslaggevers, geen activisten. Natuurlijk, een sportevenement moet worden gevolgd door sportjournalisten. Maar is het WK Qatar wel een sportevenement? Een WK Voetbal? Is het niet veeleer een desastreuze historische vergissing? Een dodelijk project? Een misdaad tegen de menselijkheid? Een financiële misdaad? En kunnen sportverslaggevers hun plek dan niet beter afstaan aan onderzoeks- en misdaadjournalisten? De sport, het voetbal zelf, is namelijk volstrekt bijzaak in deze uiterst dubieuze kwestie. Maar fungeert tegelijkertijd wel als trigger om grof geld te verdienen, status en prestige te verhogen, zelfs als pressiemiddel om mensenrechten te verbeteren!

Dat mijn lawine aan berichten als gedram wordt ervaren, kan ik me heel goed voorstellen. Maar ik vermoed dat het toch ook vooral als hinderlijk wordt ervaren omdat men steeds wordt herinnerd aan iets waaraan men zich heeft geconformeerd en waarvan men goed weet dat het fundamenteel fout is.

Kortzichtigheid is een uiterst vreemd verwijt in een situatie waarin duizenden doden een rechtstreeks gevolg zijn van een WK; en er bovendien sprake is van bewezen omkoping en corruptie. Dat maakt alle andere belangen en eventuele lichtpuntjes totaal irrelevant. Er wordt nogal eens op gewezen dat het aantal doden (6500) dat vaak door ‘ons’ wordt opgevoerd (ikzelf houd het op duizenden) geen bewezen getal is. Dit heeft echter alles te maken met de rook die Qatar hier omheen optrekt. Zouden het er evenwel veel minder en hard te maken zijn, dan zou Qatar dit allang hebben geopenbaard. Voor het eenzijdigheid-verwijt geldt hetzelfde en bovendien is eenzijdigheid ook nog eens inherent aan de strategie van activisten/missionarissen. Desondanks zullen er zeer weinigen zijn die zich zoals ik in de kwestie WK Qatar verdiepen en vrijwel alle pro- en anti-WK Qatar-berichten tot zich nemen. 

De inconsequentie-kaart wordt het meest getrokken, ook door journalisten. Ik zal me niet laten verleiden tot het psychologiseren van dit evenzo hardnekkige als irritante fenomeen. Los van de terechte vraag ‘waar staat geschreven dat je consequent moet zijn?’, hecht ik er wel aan om dit even toe te lichten. Ik heb besloten om geen enkele wedstrijd te bekijken die direct kan worden gelinkt aan het WK Qatar; niet tijdens de kwalificatie en niet tijdens het toernooi. Een grote opoffering voor een hartstochtelijk voetballiefhebber. Maar ja, ik kijk dus wel naar wedstrijden van bijvoorbeeld Paris Saint Germain. Dat inderdaad zijn ziel heeft verkocht aan Qatar, iets wat destijds misschien wel een onderdeel was van Qatars strategie om het WK binnen te halen. Maar dat is sowieso indirect bewijs én het is in elk geval niet bewezen gepaard gegaan met dodelijke slachtoffers en omkoping, zoals bij dit WK.

De lange sportswashing-arm van Qatar – en van het Midden-Oosten überhaupt – reikt tot in vrijwel alle hoeken van de wereld. Qatar Airways sponsort onder meer FC Barcelona, Bayern München (overigens tot groot ongenoegen en verzet van vele fans), AS Roma en Boca Juniors. Talloze clubs slaan tijdens de winterstop hun trainingskampen op in Qatar. Het is onmogelijk om al het voetbal te negeren dat hoe dan ook aan Qatar is gerelateerd, of je moet je tv structureel vermijden.

Blijft de vraag of de (vaderlandse) pers zich niet actiever en kritischer mag opstellen ten opzichte van het WK Qatar. Natuurlijk is het ook een kwestie van budget, maar ik denk toch vooral van prioriteiten. Waarom besteedt met name de Duitse en Scandinavische (Noorse!) pers er veel meer aandacht aan? Waarom was het hier jaren geleden voor vrijwel alle landelijke kranten wel groot nieuws, en stuurde men zelfs onderzoeksjournalisten naar Qatar? Waarom staat de perswereld niet op zijn achterste poten omdat Qatar een hondsbrutale frontale aanval op de persvrijheid pleegde in een poging Noorse journalisten monddood te maken en zelfs vast te zetten?!

Talloze berichten van zowel mensenrechtenorganisaties als journalisten ter plekke (mits niet gearresteerd en vastgezet) wijzen op de slechts minimale en ‘papieren’ verbeteringen, zo niet verslechteringen van arbeidsomstandigheden. Er zijn eveneens vele getuigenissen van arbeiders zelf, opgetekend en in beeld vastgelegd, die aantonen dat de FIFA samenzweert met Qatar om de façade hoog te houden dat het allemaal crescendo gaat. De arrestatie van Abdullah Ibhaïs, ex-medewerker van het Supreme Comittee, verantwoordelijk voor de WK-accommodaties en infrastructuur, spreekt boekdelen wat dit betreft. Want Abdullah had het gewaagd kritiek te hebben op de gang van zaken. Bij de FIFA is het daarover oorverdovend stil tot dusver, ondanks fel aandringen van NGO’s.

Nu zijn het slechts Trouw en NRC, en in mindere mate het AD, die er nog achtergrondartikelen aan wijden. Mijn ‘eigen’ krant, de Volkskrant, blijft daarbij lelijk in gebreke, hoewel er onlangs een sportjournalist naar Qatar is gereisd voor de Arab Cup en om en passant de stand van zaken rondom het WK te checken.

Natuurlijk gaan de kranten hier zelf over, maar het is wel een teken aan de wand. Het kan toch onmogelijk worden ontkend dat de alarmerende berichten uit en over ((WK) Qatar hand over hand toenemen en dat nu ook in andere landen (Engeland!) de kritiek aanzwelt?!

En zo wordt dus alles in het werk gesteld om de (voetbal)wereld wijs te maken dat alles koek en ei is (of wordt) en stellen de voetbalbonden en spelers zich hiermee gerust, al is het maar omdat daardoor hun vorstelijke inkomsten van het WK gegarandeerd zijn. Je zou toch mogen verwachten dat onze doorgaans zo kritische (sport)pers daar bovenop zou zitten en dat kranten hun journalisten vaker op onderzoek uit zouden laten gaan om het nu al grootste sportschandaal ooit – en waarbij zó veel belangen en principiële zaken meespelen – kritisch te volgen. 

Het is nog steeds niet te laat. Ze hebben hier nog bijna een heel jaar de tijd voor. In de (onze) hoop dat alsnog recht geschiedt en dit beschamende WK Qatar ongedaan wordt gemaakt en verplaatst naar een meer geschikt oord en tijdstip. Waarvan akte.

Voetbal en principes

Degenen die mij kennen, weten hoe fervent ik ben als voetballiefhebber. Hoogst zelden heb ik in mijn 70+-levensjaren een Oranje-interland of wat voor internationale Cup-wedstrijd dan ook van een Nederlandse club gemist, voor zover deze waar ook te aanschouwen was. Ja, ook wedstrijden in dubieuze landen, tegen foute clubs en tijdens omstreden toernooien, zoals het WK 1978 in Argentinië. Hoewel ik toen als 27-jarige erg gecharmeerd was van Bram en Freek, ook het album Bloed Aan De Paal meteen heb aangeschaft en zelfs het live-optreden van het duo destijds heb bijgewoond, keek ik naar alle wedstrijden. Mijn engagement moest het toen kennelijk nog afleggen tegen mijn voetbalpassie, maar ik denk toch vooral tegen de revanchegevoelens die ik koesterde ten opzichte van dat uiterst dramatische verlies van de WK-finale vier jaar daarvoor.

Naarmate ik ouder en wijzer werd, kreeg ik natuurlijk steeds meer door hoe opportunistischer, commerciëler, corrupter en megalomaner het voetbal almaar verwerd, maar dat leidde er lange tijd niet toe om me er, al dan niet selectief, van af te wenden. Totdat in 2010 het WK aan Qatar werd verpatst en gaandeweg onthutsend duidelijk werd hoe corrupt dit is toegewezen, wat voor een mensenrechten schendende, schijnheilige schurkenstaat Qatar is, en onder welke mensonterende condities als moderne slaven gedrilde arbeidsmigranten de WK-accommodaties moesten bouwen. Met duizenden dodelijke slachtoffers tot gevolg.

Over wat er met dit WK zou moeten gebeuren, heb ik uitentreuren bericht en zal inmiddels genoegzaam bekend zijn. Dit relaas gaat over de beslissing die ik geruime tijd geleden heb genomen om, mocht het onverhoopt daar toch worden gehouden, het WK Qatar helemaal te boycotten en ook om naar geen enkele kwalificatiewedstrijd te kijken. Geloof me, dat is een hard gelag. Want ik ben liefhebber, fanatiek en chauvinistisch genoeg om Oranje altijd en overal te willen zien spelen. Gedreven om niks te willen missen van de geniale ingevingen en briljante acties van de Messi’s, de De Bruynes, Frenkies en Mbappé’s. Om aan den lijve de spanning te ervaren van het al dan kwalificeren.

Maar wie A zegt.. En verdomme, ik wil ook echt niks met deze dieptreurige, moreel totaal onverantwoorde gang van zaken te maken hebben. Ik wil niet medeverantwoordelijk zijn door de kijkcijfers mee op te krikken, iets wat door de verantwoordelijken, sponsors en Qatar als bewijs wordt gezien en misbruikt ten faveure van hun vermeende gelijk. Zolang ik me dat maar voorhoud, moet het me lukken om in mijn principe te volharden. Menigeen twijfelt daaraan. En beweert dat het lippendienst is en dat ik – en anderen die aangeven niet te kijken – dat toch zullen doen als het erop aankomt. Nu kan ik natuurlijk niet voor anderen instaan. En ik denk ook dat niet iedereen zich aan zijn woord zal houden of er dusdanig weinig mee heeft zodat het geen opgave is om niet te kijken. Dan nog is het op zijn minst opmerkelijk dat zovelen laten weten tegen het WK in Qatar te zijn.

Dat het consequent zijn en volhouden van je principes zelfs in de beste families een lastig gegeven is, moge duidelijk zijn. Sorry dat ik het toch weer even over hem ga hebben, maar wat betreft principes, normen en waarden kun je nu eenmaal onmogelijk om Louis van Gaal heen. Lange tijd bewonderde ik de man vanwege zijn niets en niemand ontziende consequentheid en openheid, ook al ontaardde dat soms in starheid en onbuigzaamheid. Maar hoe moeilijk ook de omstandigheden en hoe groot de weerstand, Louis bleef Louis. De ‘Cruijff-revolutie’ en zijn aanvaarde missie om Oranje naar Qatar te loodsen, laten zien dat Louis ook maar een – dus niet bepaald altijd principiële en totale – mens is. Gelukkig maar, zou je zeggen, ware het niet dat Louis dit, vanzelfsprekend, anders ziet. Hij noemt dit evolueren. Hoezo eufeMISme?! Maar het journaille weet het zeker: Van Gaal is de Redder des Vaderlands, zijn persconferences een orgastisch genoegen en ‘het volk houdt weer van Oranje’ (dixit Willem Vissers). Maar Willem, wie zijn dan ‘het volk’?

Laten wij, WK Qatar-tegenstanders, onszelf moed inspreken met de zekerheid dat we ons verzetten tegen een onweerlegbare – en saillant genoeg ook wereldwijd onderschreven – ongeëvenaarde wantoestand. Laat je niet ontmoedigen door whataboutisme, twijfels aan je integriteit of als je van zeuren en drammen wordt beticht.
Het vasthouden aan morele principes is nog altijd een nobel streven, ook in het voetbal.

Bondscoach of pedante persconferencier?

Wat was het allemaal vermakelijk, de one-manshow van Louis III! Wat zijn we allemaal blij dat we verlost zijn van de vlakke, hakkelende Frank de Boer. Wat kunnen we ons verkneukelen over Louis’ kapittelen van anderen en wat hopen we dat ‘s mans toorn niet onszelf treft. Dus niet te kritisch, niet de discussie aangaan en gevoelige onderwerpen mijden als de pest.

Mijn Twitter-timeline stroomde vol met juichende commentaren over de glorieuze terugkeer van Louis d’Or. Dus ik ging er uitgesteld maar eens voor zitten om te kijken of er misschien toch een kamikaze-journalist was die de heikele WK Qatar-kwestie aan zou snijden. En jawel, er bleek toch één vermetele vragensteller te zijn, die volgens Louis herhaald – meer precies voor de derde keer – het had gewaagd een bondscoach hierop te bevragen. Om er meteen vangalistisch aan toe te voegen: ‘Denk jij dat ik het niet erg vind wat daar gebeurt?! Natuurlijk vind ik het erg, maar je moet hiervoor niet bij de bondscoach of bij de spelers zijn, maar bij de bonden! En (geparafraseerd), ik heb het natuurlijk nagevraagd bij de KNVB en die lopen zelfs voorop.’ Verder zal Van Gaal goed luisteren naar spelers die een statement willen maken en afhankelijk van de argumentatie en de instemming van de hele selectie zal hij dit al dan niet toestaan.

Tot zover de kwestie Qatar op deze persconferentie, over naar de andere, minder controversiële onderwerpen. Niemand die hem confronteerde met zijn duidelijke stellingname tegen dit WK in 2010. Niemand die hem vroeg of de zo hoog in zijn vaandel staande normen en waarden wel strookten met de gang van zaken in Qatar.

Het moge duidelijk zijn. Het verreweg grootste deel van de vaderlandse (sport)pers is blij met Van Gaal als bondscoach, vooral vanwege diens altijd spraakmakende publieke optreden. Maar tegelijkertijd is men ook zeer beducht voor zijn toorn en scherpe replieken en schuwt men daarom de noodzakelijke kritische benadering. En dat deze klus in technisch opzicht zelfverklaard niet ‘des Van Gaals’ is, nemen we op de koop toe. Want, eveneens zelfverklaard, ‘niemand anders zou dit kunnen’. En ook is Louis ‘blij dat het volk zich achter hem heeft geschaard’, als is niet duidelijk waarop hij dit baseert. Maar bedenk, Louis: een aanzienlijk deel van het volk heeft niks met voetbal en een ander substantieel volksdeel onder voetballiefhebbers zoals ondergetekende moet helemaal niets van jouw WK Qatar-missie hebben.

Er is dus geen enkele reden om zo hoog van de toren te blazen, behalve dat het kennelijk voor velen vermakelijk is. Maar valt dat allemaal niet in het niet bij de uiterst treurige constatering dat deze pedante persconferencier zich willens en wetens heeft verbonden aan een WK dat qua mistoestanden en verwerpelijkheid zijn weerga niet kent?

Over het WK Qatar en de totale mens met normen en waarden

Het is dus zover. Louis van Gaal is, zoals verwacht, de nieuwe bondscoach. Nog maar eens een bewijs dat niet alle goeie dingen in drieën gaan. Waarom ik dat denk, heb ik hier al uitvoerig uiteengezet, dus daar gaan we het nu niet over hebben. We buigen ons nu over de kwestie WK Qatar. Daar was Louis in 2010 nog heel duidelijk over in de Volkskrant. Jullie begrijpen dat we zeer benieuwd zijn hoe hij hier thans tegenover staat, nu hij willens en wetens bereid is onderdeel te gaan uitmaken van datzelfde door hem verfoeide WK. Want dat is het geval, of hij zich nu wel of niet kwalificeert met Oranje voor het toernooi. Met het aanvaarden van zijn aanstelling, zette hij impliciet zijn handtekening onder de bereidheid aan het WK Qatar deel te nemen. 

Maar wie zal de eerste, vermetele (sport)journalist of mediavertegenwoordiger zijn die Louis hiermee confronteert? In dezelfde krant waarin hij destijds zich onomwonden uitsprak tegen Qatar als WK-organisator, wordt hierover met geen enkel woord gerept door Willem Vissers en Bart Vlietstra in de editie van 23 juli. Hiermee de indruk wekkend dat ze zich er niet aan willen branden. Het is dan ook niet denkbeeldig dat Van Gaal op zijn typische eigengereide manier zal trachten om vragenstellers af te troeven. Dat hij op vangalistische wijze zal proberen om er een draai aan te geven die, althans in zijn ogen, recht doet aan zowel zijn afwijzing van destijds als aan zijn huidige zelfgekozen situatie. 

Maar vooropgesteld: daar trappen wij niet in. Zoals we in geen enkele draaikolkredenering of drogreden trappen die van stal wordt gehaald om deelname aan – dan wel het bezoeken van – het WK Qatar goed te praten. Keur je duizenden dodelijke slachtoffers, moderne slavernij, schending van mensenrechten, corruptie en omkoping en megalomane sportswashing af, dan moet je er wegblijven. Ga je toch, dan is dat op een of andere manier een acceptatie van de situatie. En zullen de verantwoordelijken en het regime dat ook als zodanig beschouwen en uitbuiten. Dus wat doe? Je wringt je in allerlei min of meer vergezochte, gerationaliseerde bochten om je eigen geweten te sussen of anderen wijs te maken dat er toch wel iets voor te zeggen valt om ter plekke ertegen te ageren en verbeteringen te bewerkstelligen. 

Zoals de FIFA, nagenoeg alle voetbalbonden, zelfs mensenrechtenorganisaties hebben gedaan en Louis van Gaal ongetwijfeld ook zal doen. Ook de man van het ‘totale mens principe’, die zelfverklaard normen en waarden hoog in het vaandel heeft staan, zal benadrukken dat dit WK niet aan Qatar had mogen worden toegewezen. Maar…, zal hij eraan toe voegen, nu het toch bijna zover is, doen we er beter aan om ernaartoe te gaan en zodoende de druk op Qatar en de vinger aan de pols te houden. 

Van Gaal zal, veel meer nog dan Frank de Boer, zijn spelers uit de wind proberen te houden en hen op het hart drukken zich te onthouden van uitspraken over de situatie in Qatar en zich louter te focussen op het sportieve doel. Want kennelijk kent het ‘totale mens principe’ situationeel zijn grenzen en zijn Louis’ normen en waarden selectief toe te passen. 

Natuurlijk laten wij ons graag verrassen en wie weet ontpopt Van Gaal zich wel als dé ambassadeur van de anti-WK Qatarbeweging. Je weet het nooit met Louis, maar de voortekenen zijn allesbehalve bemoedigend. Het lijkt er sterk op dat Van Gaal zijn zinnen heeft gezet op nog een laatste(?) kunstje en dat daarvoor alles moet wijken. Morele principes inbegrepen. 

Gevraagd: een nieuw type bondscoach

Er is maar één persoon die dit ‘stelletje veredelde sterren’ van Oranje op hun plaats kan zetten. Althans, dat is de kennelijk wijdverbreide opvatting in Nederland. En zelfs daarbuiten. Zijn er duidelijkheid, overwicht en overtuigingskracht vereist, dan komt men onherroepelijk en onontkoombaar met Van Gaal op de proppen. Oké, ook Dick Advocaat heeft een naam op dat gebied, maar diens bijnaam De Kleine Generaal is niet alleen maar gebaseerd op zijn postuur. Er is in de huidige trainerskaravaan maar één generaal, en dat is Louis van Gaal.

De kans dat Van Gaal voor de derde keer onze bondscoach wordt, is levensgroot, misschien zelfs al een beklonken zaak inmiddels. Naast de door velen als feit gepresenteerde analyse dat er vrijwel niemand anders beschikbaar is, wordt ook de tijdsdruk als argument aangedragen, vanwege de voor de deur staande hervatting van de WK-kwalificatiewedstrijden. Er moet een snelle klus worden geklaard, en laat dat maar aan Louis over. Aldus de evangalisten. Die daar dan nog aan toevoegen dat een buitenlandse trainer teveel inwerk- en gewenningstijd zou vergen. Een twijfelachtig argument als je bedenkt dat voetbaltrainers om de haverklap worden ontslagen en van hun opvolgers wordt verwacht dat ze stante pede resultaten gaan boeken.

Natuurlijk kan een clubcoach dagelijks met zijn groep werken, maar in deze geglobaliseerde voetbalwereld moet een slimme, communicatief vaardige trainer in staat zijn om met een paar groeps/trainingsessies en oefeninterlands de zaak op de rails te krijgen. Daarbij ondersteund door een eveneens goed doordacht samengestelde staf, waaronder bij voorkeur een of meer leden met kennis van de spelersgroep en de (organisatie)cultuur.

De korte-termijnsituatie (WK 2022) hoeft dus geen obstakel te zijn voor een buitenlandse coach, het kan volgens mij prima worden gecombineerd met de lange-termijnconstructie, die in mijn ogen gericht moet zijn op het herkrijgen van een herkenbare eigen voetbalstijl, op basis van de moderne trainingsmethoden, zowel in voetbaltechnisch als in fysiek en mentaal opzicht.

Het zal jullie niet verbazen dat ik geen voorstander (meer) ben van de bondscoach Louis van Gaal. Ik ben sowieso al geruime tijd Van Gaal-moe. Murw gebeukt door én alsmaar allergischer geworden van ’s mans performance. Van diens vermoeiende, pedante, gelijkhebberige, betweterige en vooral geheel van zelfrelativering en zelfkritiek gespeende presentatie en analyses. Van die o zo doorzichtige charmeoffensiefjes. Van die arrogante, hooghartige, intimiderende blik, waarvan ik me voortdurend afvraag hoeveel onzekerheid en twijfel die toch wel niet moet verbergen.

Ik vond het dan ook heel begrijpelijk dat deze spelersgroep niet op hem zat te wachten. Dat de vanwege weer andere oorzaken niet geschikte Frank de Boer er niets van heeft gebakken, is voorwaar nog geen reden om voetstoots aan te nemen – laat staan als bewijs te zien – dat Van Gaal er wel iets van had gebrouwen.

Naast mijn persoonlijke aversie tegen een type  bondscoach als Van Gaal, zijn er volgens mij ook voldoende meer zakelijke en objectieve redenen om voor een andersoortige bondscoach te kiezen. De tegenwerpingen dat Van Gaal zich ook heeft ontwikkeld en vernieuwd ten spijt – hij blijft in mijn ogen een oldskool-trainer, een exponent van de oude garde. Het type trainer dat autoriteit, soevereiniteit en ongenaakbaarheid wil uitstralen. Dat per definitie de vijand is van de pers (tenzij het doel een ander middel heiligt), met een communicatie en presentatie in het verlengde daarvan.

De absolute leeftijd van iemand hoeft daarbij overigens niet per se leidend te zijn. Een zestigplusser kan wel degelijk een vernieuwende trainersstijl bezitten, terwijl een veertigplusser hopeloos ouderwets kan zijn. 

Volgens mij raken de oldskool-voetbaltrainers uit de gratie, hoezeer ze onderling ook verschillen, bij diverse clubs en landen nog actief zijn en nog steeds (incidentele) successen boeken. Vooral bij nationale selecties heb je iemand nodig die zowel tactisch, psychologisch als communicatief onderlegd en vaardig is. En zeker deze Oranjeselectie is wat dat betreft gebaat bij een frisse, neutrale, onafhankelijke aanpak; bij een buitenlandse trainer dus. Eentje die zijn eigen visie en filosofie soepel kan combineren met de Nederlandse voetbalschool en -cultuur. En dus niet iemand als Van Gaal, die in het buitenland de (voetbal)cultuur van land of club naar zijn hand wil(de) zetten.

Eentje die op niet-polariserende, dus meer harmonieuze wijze met de pers omgaat. Eentje met een natuurlijk overwicht, die oog heeft voor de groepsdynamiek en de grotere ego’s tot acceptabel sociaal gedrag en meer oog voor het teambelang kan bewegen. Eentje met een vriendelijke, toegankelijke aanpak van en omgang met de spelersgroep. Eentje die ervoor zorgt dat ze voor hem (of haar?) door het vuur gaan vanwege zijn persoonlijkheid en niet omdat ze om een of andere reden bang voor hem zijn. Eentje dus die de juiste snaren weet te raken.

Ik besef dat ik hier de schier perfecte ideale trainer heb neergezet en dat deze niet bestaat. Maar iemand die dit ideaalbeeld enigszins benadert, moet toch ergens te vinden zijn? Of beter: we zouden we toch tijd en moeite moeten investeren om zo iemand op te sporen?

Wijk nou onderhand eens een keer af van het bekende stramien, van de gebaande paden, van de automatische reflex. Durf een nieuwe weg in te slaan en en een andere koers te bepalen. En trek je vooral niets aan van het gefleem met en de roep om Van Gaal  van de al evenzeer gevestigde orde in de voetbaljournalistiek. Die vinden het heerlijk om door Louis gekastijd te worden, smullen bij voorbaat alweer van zijn egomane paljas-persconferenties en zijn verzekerd van stof om over te schrijven dan wel oeverloos over te ouwehoeren in al die (zin)loze praatprogramma’s. Of dat nu wel of niet in het belang is van het Nederlandse voetbal, zal hen verder worst wezen.

Kom dan eens met namen, hoor ik jullie al zeggen. Maar dat doe ik expres niet, omdat het dan alweer alleen maar zal gaan over die namen. Mij gaat het vooral om het principe en om de noodzakelijke andere richting die moet worden ingeslagen. Maar om een indicatie te geven van wie in dit profiel zou passen, wil ik één naam wel noemen: Kasper Hjulmand, de huidige bondscoach van Denemarken.

‘Onze Willy’ is niet meer

Vanmorgen zat ik gedachteloos de krant te lezen toen mijn iPad oplichtte en het bericht verscheen dat Willy van der Kuijlen op 74-jarige leeftijd was overleden. Er voer een schok door mij heen. Nu ben ik zelf 70 en is het niet uniek dat mensen van mijn generatie, of ouder, overlijden. Helaas is dat onontkoombaar. Meestal betrek je dat op jezelf. Je wordt geconfronteerd met zowel je leeftijd als je sterfelijkheid. Een enkele keer ben je er emotioneel meer bij betrokken als het een familielid of een goede vriend(in) dan wel bekende betreft. Die ‘goede bekende’ kan iemand zijn uit je eigen netwerk, al dan niet uit het verleden. Maar het kan ook iemand zijn die ‘op afstand’ een prominente rol in je leven heeft gespeeld: een grote sportpersoonlijkheid, een muzikant, een politiek figuur, een schrijver.

Een heel enkele keer treft zo’n ‘op afstand’-overlijdensbericht je vol in het gezicht. Je schrikt er harder van dan in andere, op het oog vergelijkbare situaties. Dat was vanmorgen dus het geval, toen ik het overlijdensbericht van ‘onze Willy’ onder ogen kreeg. Ik wist dat het niet goed met hem ging en dat hij leed aan Alzheimer. Niet dat ik voortdurend op de hoogte was van zijn lichamelijke en geestelijke toestand, maar het was mij bekend dat hij hoe dan ook achteruitging. Dat dit nu al zou leiden tot zijn dood, had ik in de verste verte niet verwacht. Ook vandaar natuurlijk de grote schok.

Maar het is meer. Het is ook vanwege de briljante voetballer Van der Kuijlen en misschien wel bovenal door de uiterst beminnelijke en bescheiden mens die Willy was. Ik ben nog van de generatie die huizenhoog opzag tegen zijn helden en idolen. Dat ze destijds veel minder in beeld kwamen dan tegenwoordig, speelt natuurlijk mee. Maar ik zou eigenlijk het liefst hebben gehad, dat sterren als Cruijff, Pelé, Maradona, Van Hanegem, Van Basten, Bergkamp en dus Willy, op hun hoogtepunt waren gestopt en daarna nooit meer iets van zich hadden laten zien of horen. Dat we alleen nog de beelden en de foto’s hadden. Nou ja, omdat Cruijff nu eenmaal alle wetten tart, wil ik wel een uitzondering maken voor de trainer Cruijff; want daarin leefde de voetballer voort.

En nu we het toch over de man hebben: het heet dat Cruijff Willy’s interlandcarrière, al dan niet bewust, heeft gedwarsboomd. Hoe dan ook is Van der Kuijlen altijd in Johans schaduw gebleven. Terwijl hun potentiële voetbalkwaliteiten nauwelijks uiteenliepen. Qua persoonlijkheid kon echter het verschil niet groter zijn. Dat ze samen in Brabant carnaval vierden, leverde dan ook een van de meest curieuze foto’s ooit op.

In Willy school geen groot trainer. Daar was hij niet de persoon voor. En ik kan het enigszins weten, omdat hij de (A1-jeugd)trainer is geweest van mijn zoon. Natuurlijk had hij kijk op het spel en dwong hij respect af vanwege zijn status en traptechniek. Maar hij miste ten enenmale de bravoure, de onverschrokkenheid, de verbale vaardigheden en het natuurlijke gezag; eigenschappen die onontbeerlijk zijn in het ‘moderne’ trainersvak. Wel leerde ik hem daardoor persoonlijk wat beter kennen en werd ik dus getroffen door zijn vanzelfsprekende ‘gewoonheid’. Dan zat ik aan de bar van de kantine koffie te drinken met een van de allerbeste voetballers die Nederland ooit heeft voortgebracht en was het alsof ik met de spits van het vijfde van de plaatselijke amateurclub zat te praten.

Een paar jaar geleden had ik het lumineuze plan opgevat om in het kader van het retrovoetbalevenement BallenopdeBerg zijn legendarische ‘door-het-net-doelpunt’ tegen FC Wageningen in het echt na te spelen met de hoofdrolspelers: Van der Kuijlen dus, Wageningen-doelman Bert van Geffen en arbiter van dienst Jan Keizer. Via via kreeg ik Willy’s mobiele nummer en ik belde hem. Hij nam vrijwel meteen op, maar wat bleek: hij zat in de auto ergens in een vakantieland. Hij stond me uiterst vriendelijk te woord, maar moest helaas verstek laten gaan vanwege die vakantieplannen.

Een jaar of twee geleden zag en sprak ik hem voor het laatst. Bij een jubileumviering van Chinees restaurant Mei Wah in Veldhoven. Net als mijn vrouw en ik kwamen de PSV’ers daar vaak in de jaren ’70 en ’80. Van het gezelschap waarin hij verkeerde, vernam ik toen ook al dat het in geestelijk opzicht bergafwaarts met hem ging. Zijn zichtbaar toegenomen kwetsbaarheid ten spijt, kon ik gelukkig nog een goed gesprek met hem voeren. En ook nu weer viel me Willy’s beminnelijkheid op. Uiteraard kon ik toen niet bevroeden dat hij een paar jaar later er niet meer zou zijn, maar daar werd ik me toen wel scherp en pijnlijk bewust van zijn en mijn vergankelijkheid.

Er is wat mij betreft op zijn minst nog één overeenkomst tussen Willy en Johan. De (na)schok die hun overlijdensbericht bij mij persoonlijk teweegbrengt, is alleszins vergelijkbaar en even groot. Hoezeer zij ook verschilden als persoon en qua voetbalcarrière. En dat zal ongetwijfeld tot uitdrukking worden gebracht in het verschil in aandacht dat er aan zal worden besteed. Maar voor mij waren ze even groot. Ze maakten beiden op mij een vergelijkbare, onuitwisbare indruk.

Willy van der Kuijlen was, ondanks zijn nukken, onmiskenbaar de sympathiekste, een man vol compassie. Maar op het voetbalveld straalde zijn ster als die van geen ander, waren zijn schoten met links én rechts meedogenloos hard en zuiver, zijn kapbewegingen ongeëvenaard.

‘Onze Willy’ is niet meer, maar in vele voetbalharten zal hij blijven voortleven. Moge hij rusten in vrede.

Cancel and remove WC Qatar – Update

We zijn inmiddels met dit Twitteraccount en het comité Cancel WK Qatar alweer geruime tijd bezig om zoveel als mogelijk aandacht te krijgen en ophef te veroorzaken om ons doel te bereiken: het alsnog cancelen en verplaatsen van het WK naar een ander(e), wel geschikte locatie en tijdstip. Daarvoor hebben we nog zo’n anderhalf jaar de tijd. Dat wordt inderdaad krap en het had inderdaad al veel eerder moeten gebeuren, maar we geven de moed zeker niet op. Er hoeft maar één alarmerend bericht te komen, zoals dat van The Guardian over de ruim 6500 dodelijke slachtoffers, en de zaak kan zomaar een dusdanige schwung krijgen dat er wel móet worden ingegrepen.

Onze Twitteractie #nietbeschikbaar en #ikkijkniet, met een Oranje kaart voor de KNVB, rondom de eerste WK-kwalificatieronde van het Nederlands Elftal, was zonder meer een succes en zelfs enige tijd trending topic. Wij danken dan ook al onze volgers en sympathisanten voor het mede tot stand brengen van dit resultaat. Ook de petitie loopt goed en staat momenteel op zo’n 2650 ondertekeningen. Maar dat moeten er natuurlijk nog veel meer worden, dus, waarde medestanders, blijf je netwerk bestoken met het verzoek om te tekenen, te verspreiden en ons te gaan volgen. We hebben inmiddels een aantal prominente volgers, waarvan er een aantal met verve een ambassadeursrol voor onze missie vervullen.

Verder hebben we één Clubhouse-sessie achter de rug en beraden we ons op een volgende sessie met aansprekende namen en deelnemers uit en met diverse invalshoeken. Tips daarvoor zijn altijd welkom. De eerstkomende weken beraden we ons op meerdere acties en strategieën. Ook willen we meer gebruik gaan maken van aanbod en expertise van de vele sympathisanten en denken dan met name aan uitbreiding/intensivering van socialmediakanalen als Facebook en Instagram. Maar te denken valt eveneens aan internationale contacten, sponsoring, campagne, bedrijfsleven. Degenen die zich reeds hebben aangeboden, zullen hiervoor worden benaderd, maar je kunt je natuurlijk altijd alsnog aanmelden.

Wij zullen onze strategie de komende tijd vooral baseren op de invalshoek en het geluid vanuit onszelf, de voetballiefhebber/supporter. In binnen- en buitenland. Die zijn – uiteraard ver na de zeer te betreuren slachtoffers, nabestaanden, arbeiders en gediscrimineerden in Qatar – het meest de dupe van deze in alle opzichten verwerpelijke WK-toewijzing. De belangrijkste speler in het geheel – de consument, de kijker/toeschouwer, de contributiebetaler – komt in de discussie over de voors en tegens van een boycot nauwelijks tot niet aan bod. Dat geldt eveneens voor onze optie ‘cancelen en verplaatsen’: vrijwel niemand anders heeft het hierover. Te meer omdat wij zeker niet uitsluiten dat juist het weghalen van het WK uit Qatar het beste effect zal hebben op verbetering van de mensenrechten aldaar. Omdat het regime dan pas écht gaat beseffen dat ze er iets aan moeten gaan doen, om hun ambitie waar te maken: de grootste spotnatie worden. En om de gigantische investeringen terug te verdienen.

Maar ook uit sportief oogpunt is het onverteerbaar en onbestaanbaar dat een voetbalfeest, zoals een WK voetbal behoort te zijn, al bij voorbaat voor de voetballiefhebber in de kiem wordt gesmoord. Omdat hoe dan ook een WK in Qatar onmogelijk een feest kan zijn of worden, voor kijkers noch spelers. Ga maar eens juichen met in je achterhoofd het verdriet van de nabestaanden en het gekreun van de moderne slaven…

De kranten en overige media voeren de usual suspects op, vanuit de voor de hand liggende hoeken, daarmee suggererend dat aldaar de meest steekhoudende en zwaarwegende argumenten te halen zijn. En omdat het verondersteld meer lezers aantrekt. Bovendien blijkt uit alles dat diezelfde journalistieke wereld zich met het doorgaan van het WK in Qatar heeft verzoend. En wie iets als een voldongen feit beschouwt, heeft geen oog (meer) voor signalen en initiatieven die nog wel heil zien in andere opties. Waardoor we met onze visie vrijwel nergens een voet tussen de deur krijgen, voorzeker niet bij de landelijke kranten en andere podia. Saillant genoeg is daar in België meer aandacht voor. Vanuit de samenleving en media op kleinere schaal, ook buiten de voetbalwereld – van studenten journalistiek tot aan een radiozender voor jongeren – krijgen we daarentegen vele steunbetuigingen en verzoeken voor interviews. En ook vanuit het buitenland weet men ons te bereiken.

In het besef dat dit als een gefrustreerde klaagzang kan overkomen, hecht ik er toch aan om dit even te memoreren. Vooral ook omdat ik serieus meen dat de voetballiefhebber, de consument, in deze kwestie veel te weinig gehoord wordt en dat er veel te weinig met onze soort rekening wordt (is) gehouden. Toegegeven, de consument mag zich ook wel meer roeren en zijn of haar bond aanspreken. De vaststelling dat de (club)supporter weinig heeft met Oranje en een WK, is slechts een gedeeltelijke verklaring en is bovendien in moreel opzicht dubieus, omdat deze kwestie het club- en interlandvoetbal overstijgt. Deze kwestie raakt het voetbal in de ziel, in het hart.

Let wel, wij gaan zeker niet bij de pakken neerzitten, en rekenen en vertrouwen erop dat jullie dat ook niet doen. Blijf ons op de voet volgen en onze boodschap uitdragen. Probeer ook je club en mede-supporters ervoor te porren om actie te voeren en de KNVB blijvend te bestoken met het protestgeluid van de voetballiefhebber wiens geliefde sport wordt bezoedeld en verkwanseld door een corrupt toegewezen WK in een land dat op grote schaal mensenrechten schendt. #CANCELANDREMOVEWCQATAR